"Feeling Landsick", Bajau - Τσιγγάνοι των θαλασσών, Βόρνεο (βίντεο)
"Feeling landsick", ένα φωτογραφικό αφιέρωμα για τους Τσιγγάνους της Θάλασσας στο Βόρνεο και τη φυλή Bajau.
Feeling Landsick - Αφιέρωμα
Το Βόρνεο είναι
το μεγαλύτερο νησί της Ασίας και το τρίτο σε μέγεθος στον κόσμο. Διαχωρίζεται
μεταξύ τριών χωρών, της Μαλαισίας, του Μπρουνέι και της Ινδονησίας. Το Sabah βρίσκεται
στο βόρειο τμήμα του νησιού, όπου βρίσκεται το αεροδρόμιο Tawau, τρεις ώρες
πτήση από την Κουάλα Λουμπούρ, πρωτεύουσα της Μαλαισίας. Από εκεί, χρειάστηκαν
περίπου άλλες δύο ώρες για να φτάσω στη Semporna, ένα παράκτιο λιμάνι και ένα γνωστό
σημείο για δύτες.
Λίγες μέρες πριν
φτάσω στο Semporna, οι τοπικές εφημερίδες ανέφεραν μια ακόμα περίπτωση
απαγωγής στο αρχιπέλαγος Sulu, στις νότιες Φιλιππίνες. Αυτό το περιστατικό ήταν
ακόμα ένα από μια σειρά απαγωγών που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια στην
ανατολική ακτή του Sabah. Οι απαχθέντες είναι κυρίως τουρίστες. Η περιοχή
ελέγχεται από το στρατό και πρέπει να έχεις ειδική άδεια για να έχεις πρόσβαση
και να επισκεφθείς κάθε νησί στο αρχιπέλαγος.
Το νησί Omadal, είναι ένα
από τα μικρότερα νησιά που βρίσκονται στη θάλασσα του Celebes. Ο Khai είναι Bajau, που προέρχεται από το Omadal, αλλά
μεγάλωσε στην πόλη του Semborna. Στο δρόμο μας προς το Omadal, συναντάμε διάσπαρτες βάρκες με ψαράδες
και ξύλινα σπίτια χτισμένα τυχαία στη θάλασσα, μακριά από την ακτή. Οι Bajau είναι μία
από τις τελευταίες εθνοτικές φυλές που ζουν στη θάλασσα και αποκαλούνται συχνά
"Τσιγγάνοι των θαλασσών". Είναι νομάδες και ζουν είτε σε ξύλινα
σκάφη, είτε σε απομακρυσμένα σπίτια χτισμένα μέσα στη θάλασσα. Οι Bajau είναι
εξαιρετικοί δύτες, με την υψηλότερη καταγραφόμενη ημερήσια ώρα άπνοιας κάτω από
το νερό και μπορούν να φτάσουν μέχρι και 30 μέτρα βάθος για να ψάξουν για
θαλασσινά. ψάρια, κοχύλια και αχινούς.
Φτάνουμε στο νησί
Omadal μετά από σχεδόν δύο ώρες. Ξύλινα πολύχρωμα σπίτια διασκορπίζονται ενώ τα παιδιά
παίζουν και κολυμπούν στην πράσινη, διαφανή θάλασσα. Επισκέπτομαι ένα από αυτά
τα σπίτια. Λίγα λεπτά αργότερα συνειδητοποιώ ότι είμαι περιτριγυρισμένη από
ντόπιους, κυρίως παιδιά και μητέρες, καθώς αυτή τη στιγμή οι άντρες αλιεύουν
στη θάλασσα. Έχω ρύζι και γκοφρέτες μαζί μου και τους προσφέρω.
Δύο οικογένειες
ζουν στο σπίτι που επισκέπτομαι. Το σπίτι είναι ένα μικρό δωμάτιο με ένα
παράθυρο. Ορισμένα φυτά, μερικά ρούχα και ένα ύφασμα που κρέμεται από την οροφή
και χρησιμοποιείται ως κούνια μωρού. Η μητέρα προετοιμάζει τα θαλασσινά για το
γεύμα τους. Της ρώτησα πόσο χρονών είναι,
«Δεν ξέρω, περίπου 40 χρονών» λέει, έχει τρία παιδιά, ο σύζυγός της στέκεται στη γωνία, το πρόσωπο του είναι γεμάτο από βαθιές ρυτίδες από τον καυτό ήλιο και κρατάει ένα καλάθι που έχει λίγα ψάρια. "Αυτό είναι το φαγητό μας για σήμερα. Σήμερα, η θάλασσα δεν μας βοήθησε πολύ ", λέει και συνεχίζει να καθαρίζει τα ψάρια.
"Ξυπνούμε
νωρίς το πρωί, οι άντρες πηγαίνουν για ψάρεμα και εμείς φροντίζουμε την
οικογένεια και το σπίτι. Συνήθως πωλούμε τα ψάρια στην πόλη. Μια καλή ημέρα
ψαρέματος μπορεί να μας δώσει 10 Ringgit (περίπου 2,5 €), αλλά υπάρχουν μέρες που
δεν το καταφέρουμε. "
Προσφέρω λίγο
ρύζι στη μητέρα για να την ευχαριστήσω για τη φιλοξενία της και μετά γύρνάω
πίσω προς το νησί. Στο δρόμο μου, συνειδητοποίω ότι όλα τα τρόφιμα που είχα
μαζί μου στο σκάφος λείπουν. Μάλλον, μερικά από τα παιδιά είχαν φροντίσει για
αυτό...
Στη συνέχεια
συναντήθηκα με τον αρχηγό του χωριού. Με προσκάλεσε να κάτσω μαζί του κάτω από
τη σκιά ενός τεντωμένου υφάσματος.
"Εγώ
γεννήθηκα σε αυτό το νησί, δεν θέλω να φύγω. Ο πατέρας μου ήταν ο ηγέτης εδώ,
έτσι κληρονόμησα την ηγεσία. Οι άνθρωποι εδώ ζουν ειρήνικα. Δεν χρειαζόμαστε
την παρέμβαση του κράτους, αλλά αν χρειαστούμε την υποστήριξή τους, θα μας την
παρέχουν. Η ζωή δεν είναι εύκολη εδώ. Πολλοί νέοι, κυρίως από το χωριό του
νησιού, μετακινούνται στην πόλη. "
Δεν παρακολούθησε
το σχολείο και τα περισσότερα παιδιά δεν πηγαίνουν στο σχολείο. Λίγο πριν φύγω
ο αρχηγός του χωριού ζήτησε βοήθεια. "Αυτό χρειαζόμαστε, μόνο
φάρμακα".
Τα σπίτια
συνδέονται μεταξύ τους με ξύλινες πλατφόρμες ή αλλιώς χρησιμοποιούνται μικρά
σκάφη για να φτάσουν από το ένα σπίτι στο άλλο. Στο χωριό υπάρχουν μερικά
πολύχρωμα σπίτια ανάμεσα σε φοίνικες, ένα τζαμί και μια στρατιωτική βάση, όπου
ζητήθηκε να δείξουμε την άδεια μας για το νησί. Μια βαριά σιωπή κυριαρχεί γύρω
μας. Μια νεαρή κοπέλα με ακολουθεί. Τη ρωτώ αν παρακολουθεί το σχολείο και
αρχίζει να μετράει στα αγγλικά. το πρώτο σχολείο χτίστηκε πριν από ένα χρόνο
στο νησί. Οι αδελφοί της πηγαίνουν στο σχολείο και μαθαίνει μερικά πράγματα από
αυτούς.
Αργότερα,
συναντιέμαι με τον αρχηγό του χωριού που κατασκευάζει μια βάρκα με το γιο του
και τον εγγονό του. "Το φεστιβάλ Lepa είναι σε λίγες μέρες και
προετοιμαζόμαστε. Ενας γερμανός συλλέκτης θέλει να αγοράσει μια βάρκα (Lepa) και ελπίζω
ότι θα αγοράσει τη δική μου, το πιο εντυπωσιακό σκάφος θα κερδίσει, ο γιος του
ηγέτη είναι 42 χρονών και έχει τρία παιδιά. Η μία του κόρη ζει στην Κουάλα
Λουμπούρ.
"Έχω δουλέψει ως ψαράς αλλά μετά από μερικά χρόνια είχα προβλήματα υγείας και ήμουν πάντα άρρωστος. Τώρα δουλεύω για το στρατό. Μου λείπει η κόρη μου αλλά θέλω να είναι χαρούμενη. Θέλω να έχει καλό μέλλον και υποστηρίζω τις αποφάσεις της. "
Κατά την έξοδο
μου από το νησί, τα περισσότερα από τα ξύλινα σκάφη μέσα στα οποία ζούσαν οι
οικογένειες είχαν επιστρέψει από την αλιεία. Μία οικογένεια με προσκάλεσε στη
βάρκα τους. Το προηγούμενο βράδυ μια γυναίκα είχε γεννήσει το δεύτερο παιδί της
πάνω στην βάρκα. Ήταν ξαπλωμένη με το νεογέννητο μωρό της κάτω από τη σκιά. Μία
ηλικιωμένη γυναίκα, η γιαγιά της οικογένειας, μου εξήγησε ότι τώρα είναι
καθήκον της μεγαλύτερης κόρης να φροντίζει τη μητέρα της. Η κόρη και η αδελφή
του νεογέννητου μωρού, είναι περίπου 14 ετών και μαγειρεύει στην άλλη πλευρά
του σκάφους με πυρκαγιά σε χυτοσίδηρο.
Ξυπνάμε το πρωί,
πηγαίνουμε για ψάρεμα και στη συνέχεια μαγειρεύουμε. Όταν ο ήλιος πέσει, πάμε
στο κρεβάτι. Αυτή είναι η ζωή μας. Τι άλλο να κάνουμε εδώ; "λέει και
γελάει. "Δεν πιστεύω στο Θεό, πιστεύω μόνο στο Θεό της θάλασσας" λέει
και συνεχίζει "Η Θάλασσα δίνει τροφή σε μένα και την οικογένειά μου. Δεν
θέλω να μετακομίσω στην πόλη. Τι θα κάνω εκεί; Δεν υπάρχουν πολλά ψάρια.
Μερικοί νέοι θέλουν να φύγουν, αλλά το σπίτι μου είναι εδώ, σε αυτό το σκάφος.
Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για την προέλευση του Bajau. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι μουσουλμάνοι, με υψηλό ποσοστό αναλφαβητισμού. Ξοδεύουν τον περισσότερο χρόνο τους στη θάλασσα. Κάποια από τη νεότερη γενιά κινήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη. Οι πρεσβύτεροι δεν θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους στη θάλασσα. Αισθάνονται εξοικειωμένοι με τη θάλασσα και όταν βρίσκονται στο έδαφος νιώθουν... "ναυτία".
Find more in The multiculturalMalaysia+Borneo