Εδώ είναι Myanmar...Facts

Τις Κυριακές έρχεται η Nana, μια γλυκιά Βιρμανέζα και μας καθαρίζει το σπίτι. Μας παραγγέλνει νερό, γκάζι και γενικά φροντίζει για όποιον υδραυλικό, ηλεκτρολόγο και κάθε μάστορα που χρειαζόμαστε κάθε εβδομάδα. Είναι η αγαπημένη μου Nana! Την Κυριακή λοιπόν, και αφού η Nana καθάριζε βγήκα για τα ψώνια. Λίγες ώρες μετά και αφού γύρισα σπίτι η Nana σιδέρωνε. Στο χέρι της κρατούσε κάτι χαρτονομίσματα.

«Me iron… Myanmar money no good»

“Εδώ είναι Myanmar...No 1”:…η Nana μαζί με τις μπλούζες, φορέματα, πετσέτες κουτουλου είχε σιδερώσει και τα χαρτονομίσματα που βρήκε σπίτι…

Λίγα λεπτά αργότερα πίνω νερό από ένα πλαστικό παγουρίνο. Στο συγκεκριμένο είχα βάλει ελληνικό λάδι οπότε χρειάστηκε να το πλύνει η Nana για να μπορώ να το χρησιμοποιήσω. Και η Nana φρόντισε για αυτό. Το μπουκάλι είχε μια περίεργη μυρωδιά… μύριζε μαλακτικό πλυντηρίου!

“Εδώ είναι Myanmar...2”:…η Nana μαζί με τις μπλούζες, φορέματα, πετσέτες κουτουλου είχε πλύνει και το πλαστικό παγουρίνο μου.

Και με αφορμή αυτό νομίζω ήρθε η ώρα να σας πω…

“Εδώ είναι Myanmar..." και εκεί σταματάς να προσπαθείς να καταλάβεις.

#Fact1: Οι άντρες φοράνε φούστα (longyi). Εάν ύφασμα που δένουν γύρω τους με ένα κόμπο στην μέση. Είναι άνετο... αλλά πάντα ήμουν περίεργη αν φορούν κάτι από μέσα... κάποιος που είχε ξυστεί στον δρόμο όσο περπατούσε.. μου έδωσε την απάντηση, όχι. Οι γυναίκες φορούν τις παραδοσιακές μακριές φούστες, αντίστοιχα, σε διάφορα χρώματα και σχέδια με το αντίστοιχο πουκάμισο. Χρώματα, λουλούδια, δαντέλες και πέρλες επιτρέπονται ως και επιβάλλονται. Και μάλιστα στο τσακίρ κέφι το καλό ντύσιμο περιλαμβάνει και σαγιονάρα από βελούδο, δίπατη με στρας. Εδώ να αναφέρω ότι οι πιτζάμες με σχέδια καρτούν ανήκουν στην κατηγορία «ρούχα για να βγω έξω». Που σημαίνει ότι στο δρόμο θα συναντήσεις πολλές να φορούν τις funcy πυτζάμες που έχεις για το σπίτι. Πάνω κάτω...ταίρι.

#Fact2: Οι άντρες φτύνουν παντού. Ω! Ναι! Είναι η χώρα που το φτύσιμο έχει την τιμητική του. Οι άντρες μασούν ένα είδος κόκκινου καπνού, το betel, που τους δίνει ενέργεια. Είναι το υποκατάστατο του καφέ. Το μασούν για ώρα και μετά το φτύνουν. Οι δρόμοι είναι γεμάτοι από κόκκινα σημάδια. Είσαι τυχερός αν δεν σε βρει το φτύσιμο πάνω στο πόδι ή αν δεν περάσει από το παράθυρο του οδηγού του ταξί. Εντάξει η αλήθεια για αυτό ανοίγουν την πόρτα...για να σε προστατέψουν. Τελευταία υπάρχουν πινακίδες «Please don’t split, help us keep that place clean»…  Ενώ το πιο σημαντικό? Σε κλειστούς χώρους, όπως στους διαδρόμους των νοσοκομείων, προσπερνάς τενεκεδάκια for splitting!! Τα δόντια των περισσότερων για αυτό τον λόγο είναι κόκκινα ή μαύρα...ή ανύπαρκτα.

#Fact3: Στους δρόμους υπάρχουν μεγάλα δοχεία για νερό και ένα ποτηράκι. Τοποθετημένα για τους περαστικούς και κυρίως για τους μοναχούς. Καθένας μπορεί να πιει από αυτό. (όχι συνεργεία καθαρισμού δεν περνάνε να το αντικαθιστούν ημερησίως... μην έχετε ελπίδες!). Αυτό έχει να κάνει κυρίως με το ότι είναι Βουδιστές.

#Fact4: Οι σαγιονάρες εδώ έχουν  την τιμητική τους αλλά μένουν έξω από το σπίτι, τις παγόδες και από αρκετά μαγαζιά. Δηλαδή για να το κάνουμε εικόνα. Αγοράζεις κοσμήματα, επισκέπτεσαι το σαλόνι αισθητικής, σαγιονάρα έξω, πας στο κατάστημα ηλεκτρικών σαγιονάρα έξω, υπάλληλος τράπεζας, υπάλληλος ακριβού ξενοδοχείου...no matter αν φοράει κοστούμι και σαγιονάρα έξω. Που σημαίνει, έχω πάει σε ραντεβού και ο CEO με έχει υποδεχθεί ξυπόλητος και ξυπόλητη και εγώ αφού τις δικές μου τις άφησα από έξω…

Και η άχρηστη λεπτομέρεια? Τα δάχτυλα των ποδιών τους, που ποτέ δεν ένιωσαν την καταπίεση του κλειστού παπουτσιού, είναι ανοιχτά σαν τα δάχτυλα των χεριών τους.

#Fact5: Στείλε μου φιλάκι «Σμουτς» και θα καταλάβω ότι με φωνάζεις. Όχι κουκλίτσα μου δεν σου κάνω καμάκι, σε φωνάζω! Έτσι όταν κάποιος άντρας κάνει τον ήχο του φιλιού απλά προσπαθεί να σε φωνάξει. Κάπως έτσι φωνάζεις τον σερβιτόρο. Που να ήξερα όταν με φώναζε ο Μήτσος στο μαγαζί που δούλευα ότι απλά ήταν πολυταξιδεμένος.... ρε τον Μήτσο!

#Fact6: Σε περίπτωση που φτερνιστούν θα σου πουν συγνώμη...όχι όμως και αν ρευτούν. Έτσι έχω βγάλει όλη την Inya road με τον ταξιτζή να ρεύεται. Στο τέλος που φτάσαμε στο σπίτι φτερνίστηκε…και μου ζήτησε συγνώμη. God dammit … και εμένα με πήρε δύο χρόνια με το αγόρι μου για να το κάνω μπροστά του...

#Fact7: Στον δρόμο: Ο οδηγός είναι στη δεξιά πλευρά... ή μάλλον όχι όλοι οι οδηγοί... ή μάλλον... μα τι γίνεται επιτέλους? Οδηγούν από την δεξιά πλευρά και ο οδηγός είναι επίσης από την δεξιά πλευρά. Η Myanmar ήταν μέχρι το 1948 αγγλική αποικία. Το 1970 η κυβέρνηση αποφάσισε να αλλάξει πλευρές. Όμως οι περισσότεροι δεν μπορούσαν να πληρώσουν καινούρια αυτοκίνητα. Και έτσι ο καθένας άλλαξε ότι μπορούσε.

#Fact8: Εκτός από ταξί υπάρχουν και λεωφορεία. Όμορφα πολύχρωμα ευάερα λεωφορεία με ανοιχτά ή ανύπαρκτα παράθυρα, δεν υπάρχουν δρομολόγια αλλά υπάρχει ο υπάλληλος που στέκετε στην πόρτα και μαζεύει επιβάτες φωνάζοντας και ο επιβάτης πρέπει να τρέξει να πηδήξει μέσα μια και το λεωφορείο δεν κάνει στάσεις! Ο ίδιος υπάλληλος στα φανάρια θα κατέβει να βάλει το κούτσουρο στην ρόδα του λεωφορείου για να εξασφαλίσει το φρένο.

#Fact9: Μηχανάκια. Στην πόλη που μένω, Yangon, απαγορεύονται. Στην άλλη μεγάλη πόλη, το Mandalay, κυκλοφορούν μόνο μηχανάκια... But why? Κάποιοι λένε ότι κάποιος οδηγός καθυστερούσε το αυτοκίνητο ενός στρατηγού της κυβέρνησης και έτσι το απαγόρεψε. Άλλοι λένε ότι πέθανε ο γιος του από αυτό. One way or another, το 2003 απαγορεύτηκαν και η κίνηση συνεχίζετε κανονικά και φυσικά δεν είναι η χώρα για να είσαι πεζός. Οι πιθανότητες να επιβιώσεις δεν είναι με το μέρος σου..

#Fact10: Thanaka. Το αγαπώ! Είναι τα άσπρα σχέδια πάνω στο πρόσωπο τους. Είναι το παραδοσιακό Thanaka, μια σκόνη από δέντρο που απλώνουν στο πρόσωπο τους και κάνουν σχήματα και σχέδια κυρίως κυκλικά. Κάτι σαν το μακιγιάζ. Μόνο που το φορούν όλα τα παιδιά και οι όλες οι γυναίκες. Και αρκετοί άντρες. Σύμβολο ομορφιάς, περιποίησης και για κάποιους θρεπτικό για το δέρμα.

#Fact11: Στην Myanmar το «Όχι» θεωρείτε αγένεια. Που σημαίνει ότι όταν θα ρωτήσεις κάποιον αν κατάλαβε ή αν μπορεί να σου κάνει κάτι… θα σου πει «Yes» ή «Yabade» μην το πάρεις τοις μετρητοίς…

Υπάρχουν πολλά που μπορούν συμπληρώσουν την λίστα, μα αυτό που μπαίνει πιο ψηλά να με εκπλήσσει είναι η καλοσύνη των περισσοτέρων. Η Myanmar είναι η χώρα που δεν έχεις λόγο να φοβάσαι μην σε κλέψουν στον δρόμο και αν ξεχάσεις κάπου το κινητό σου το πιθανότερο είναι να στο επιστρέψουν. Και τότε είναι που χαμογελάς και λες “It’s Burma… what to say?”